Orta yaş krizi (Midlife) nedir?

Orta yaşa geldiğinizde hayatınızdan memnun olmadığınızı mı hissediyorsunuz? Orta yaş krizinin belirtileri, nedenleri neler olduğunu bilmelisiniz. Yaşamın bu stresli evresinde nasıl huzur bulacağınız hakkında bilgi edinmeniz oldukça önemlidir.

Nasıl bir dönemin size beklediğini bilmelisiniz. “Orta yaş“, aşağı yukarı 40 yaşında ila 60 yaşları arasında gerçekleşir. Hayatın bu evresinde kimliğiniz, yaşam seçimleriniz ve ölümlülüğünüzle ilgili yüzleşmeler yaşarsınız.

Orta yaşta neler değişir?

Bir çok insan orta yaşa (40 yaş bunalımı) girerken yeni stres faktörleriyle karşı karşıya kalırız. Kariyer yolunda pişmanlık duymaya başlayabilirsiniz. Finansal kararları yüzünden kendinizi kapana kısılmış hissedebilirsiniz. Fiziksel yeteneklerin azalmasından endişe edebilirsiniz.

Kaçırdığınız hedefler için üzülebilirsiniz. Bazı insanlar orta yaşa geldiklerinde sorumluluklarında da bir değişim veya artış görürler. Örneğin, yaşlanan bir ebeveyne bakmaya başlayabilirsiniz. Çocuklarınızın daha bağımsız hale geldiğini kabul etmek zorunda kalabilirsiniz.

Koşullarınıza ve bakış açınıza bağlı olarak, bu stresli ve kafa karıştırıcı bir dönem olabilir. Ancak orta yaş aynı zamanda bir büyüme, istikrar ve neşe dönemi de olabilir. Orta yaş krizinin belirtilerini ve nedenlerini öğrenmek, hayatınızın bu dönemiyle birlikte gelen yaygın stres faktörleriyle başa çıkmanın yollarını belirlemenize yardımcı olabilir.

Orta yaş krizinin (Midlife Crisis) belirtileri nelerdir?

Orta yaş krizi semptomlarının şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Cinsiyet de orta yaş krizinin nasıl geliştiği konusunda bir rol oynayabilir. İşte dikkat etmeniz gereken 40 yaş sendromu erkek belirtileri ve 40 yaş sendromu kadın belirtileri:

• Derin üzüntü ve pişmanlık. Belki de ilişkilerinizde veya işinizde kaçırdığınız fırsatları düşünüp duruyorsunuz. Bu, şimdiki zamanla ilgili derin bir mutsuzluğa ve hayatınızın iyi yönlerini gözden kaçırmanıza yol açar.
• Huzursuzluk ve hayal kurma. İster iş programınız ister diğer sorumluluklarınız olsun, günlük rutininizden sıkılmış veya bitkin hissedebilirsiniz. Belki de farklı bir kariyer yolu izleseydiniz ya da farklı bir eşle evlenseydiniz hayatınızın nasıl olacağına dair hayaller kurmaya başlarsınız. Değişim arzusu önünüzdekilere odaklanmanızı zorlaştırabilir.
• Sinirlilik. Geçmişte aldığınız kararların sizi hapsettiğini veya potansiyelinizi sınırladığını hissetmek ani öfke nöbetlerine yol açabilir. Eşinize, yaşlanan ebeveynlerinize veya en yakın arkadaşlarınıza küçük ihlaller nedeniyle sinirlenebilirsiniz.
• Nostalji. Şimdiki zamanın olumlu yönlerine odaklanmak yerine, geçmişteki yaşam tarzınızı idealize etmeye başlarsınız. Belki de eskiden ne kadar atletik olduğunuzu ya da üniversitedeyken sosyal çevrenizin ne kadar geniş olduğunu anımsarsınız.
• Dürtüsel ve hoşgörülü davranışlar. Hoşnutsuzluk duygularıyla başa çıkmak için büyük alışverişler yapmaya başlayabilir veya alkol ve uyuşturucu kullanımını artırabilirsiniz. Bazı insanlar yiyeceklere daha fazla düşkünlük göstermeye, can sıkıntısı veya stres nedeniyle aşırı yemeye başlar. Bu davranışların hiçbiri sizi tamamen tatmin etmez, ancak sağlık açısından sonuçları olabilir.
• Cinsel istekte değişiklikler. Bazı insanlar cinsel isteklerinde bir artış yaşarken, diğerlerinin sekse olan ilgisi azalır. Mevcut ilişkiniz hakkında şüpheleriniz olduğu için aldatma düşüncelerini aklınızdan geçirebilir veya aldatma davranışında bulunabilirsiniz. Daha genç biriyle çıkma düşünceleri, yaşlanmayla ilgili kendi güvensizliklerinize bağlı olabilir.
• Hırs değişiklikleri. Aniden yeni bir bölgeye taşınmak, yeni bir ev satın almak veya iş yerinde daha yüksek bir pozisyona ulaşmak gibi hayatınızda değişiklikler yapmak için motive olmuş hissedebilirsiniz. Bu, şimdi “geçmişteki kötü kararlar” olarak algıladığınız şeyleri düzeltme çabası olabilir. Öte yandan, hayatınızın amacını sorgulamaya başladığınız için diğer hedeflere ulaşmak için daha az motive hissedebilirsiniz.

Belirtiler, gençler ve yaşlı yetişkinler de dahil olmak üzere her yaştan insanda ortaya çıkabilir. Belirtiler orta yetişkinlik döneminde ortaya çıkar

Genellikle biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin birleşiminden kaynaklanır Kişinin yaşlandıkça kendi hayatını yeniden değerlendirmesinden kaynaklanır

Belirtiler daha kalıcı veya şiddetli olabilir Memnuniyetsizlik hissi orta yaş boyunca gelip gidebilir

Tedavi ilaç, terapi ve yaşam tarzı değişikliklerini içerebilir Hayatınızın gidişatına dair huzur duygusunu yeniden kazandığınızda belirtiler azalabilir

Orta yaş krizi bir hastalık mıdır?

Her 40 yaş bunalımı illa ki bir kriz getirmez. Orta yaş sendromu nedeniyle ortaya çıkan ciddi duygusal rahatsızlıklar, kuraldan ziyade istisnadır. Orta yaş krizi bilinen bir ruhsal hastalık değildir, ancak depresyon gibi bir hastalığa yol açabilir. Bu nedenle etkilenen kişiler ciddiye alınmalıdır.

Orta yaş krizi (Andropoz) sadece erkeklerde mi görülür?

Orta yaş bunalımı çoğunlukla erkekleri etkiler, ancak kadınlarda etkilenir. Kadınlarda da hayatlarından memnuniyetsizlik veya umutsuzluk görülebilir. Uzmanlar, kadınların bu durumdan daha az etkilenmesini büyük ölçüde sosyal çevrelerindeki davranışlarına bağlıyor:

Kadınlar sorunları hakkında çevrelerindeki ile erkeklerden daha fazla konuşma eğilimindedir. Sosyal paylaşım dengeleyici bir etkiye sahiptir ve böylece Orta yaş krizi erken bir aşamada ele alınır ve hafifletilir. Kadınların bu dönemi daha kolay atlatmasının nedenin bu olduğu düşünülmektedir.

Erkeklerde orta yaş krizi

Erkeklerde orta yaş krizi, bir dizi duygusal, psikolojik ve sosyal faktörle karakterize edilen karmaşık bir olgudur. Tipik olarak orta yaşta, genellikle 40 ila 60 yaşları arasında ortaya çıkar ve genellikle bir kendini yansıtma ve geçiş dönemi olarak yaşanır.

Erkekler yaşamın bu evresinde farklı semptomlar ve duygular yaşayabilir:

• Kendinden şüphe duyma ve güvensizlik: Birçok erkek önceki yaşam seçimlerini ve başarılarını sorgulamaya başlar. Elde ettiklerinin gerçekten tatmin edici olup olmadığını veya hayatta daha fazlası olup olmadığını merak edebilirler.
• Davranış değişiklikleri: Bazı erkekler, risk alma isteğinin artması, radikal yaşam tarzı değişiklikleri arzusu veya lüks eşyalar için olağandışı harcamalar gibi, genellikle gençliği koruma veya yeniden kazanma girişimi olarak görülen davranış değişiklikleri gösterir.
• Duygusal dalgalanmalar: Üzüntü, boşluk ve halsizlik duyguları nadir değildir. Bazı erkekler bu dönemde depresyon veya anksiyete de yaşayabilir.
  İlişkilerde değişiklikler: Orta yaş krizi ilişkileri de etkileyebilir ve bazı erkekler evliliklerini veya uzun süreli ortaklıklarını sorgular. Bu durum ayrılıklara ya da duygusal yakınlık ihtiyacının artmasına neden olabilir.
• Kariyer ve iş: Erkekler profesyonel yaşamlarında kariyerlerinin durgunlaştığını ya da arzu ettikleri takdir ve tatmini bulamadıklarını hissedebilirler. Bu durum iş yerinde memnuniyetsizliğe veya kariyer değişikliği arzusuna yol açabilir.

Her erkeğin orta yaş krizi yaşamadığını ve bu deneyimin çok bireysel olabileceğini vurgulamak önemlidir. “Orta yaş krizi” terimi sıklıkla kullanılsa da, klinik psikolojide tanısal bir kategori olarak kabul edilmemektedir. Daha ziyade, bir geçiş ve kişisel gelişim aşaması olarak görülmektedir.

Kadınlar için orta yaş krizi

Kadınlarda orta yaş krizi, erkeklerin deneyimlerinden farklı olabilecek bazı özel niteliklere sahiptir. Erkekler genellikle kimlik ve performans sorunlarıyla mücadele ederken, kadınlar rol ve benlik imajlarındaki değişikliklerle uğraşmak zorunda kalabilirler.

• Değişen roller: Kadınlar, çocukları büyüyüp evden ayrıldığında yuva sendromuyla karşı karşıya kalabilir. Bu, annelik dışındaki rolleri ve kimlikleri hakkında sorulara yol açabilir.
• Fiziksel değişiklikler: Orta yaşlarda kadınlar menopoz dönemine girerler ve bu dönemde sıcak basmaları, uyku bozuklukları ve ruh hali değişimleri gibi bir dizi fiziksel ve hormonal değişiklik meydana gelir. Bu fiziksel değişikliklerin öz saygı ve beden imajı üzerinde etkisi olabilir.
• Kariyer ve meslek: Erkeklerde olduğu gibi, orta yaştaki kadınlar da kariyerlerinde bir yön değişikliği veya mevcut kariyerlerinden memnuniyetsizlik yaşayabilir. Uzun süre aileye odaklanmış kadınlar, kariyer hedeflerini takip etme veya yeniden tanımlama ihtiyacı hissedebilirler.
• İlişkiler: İlişki sorunları da bir rol oynayabilir. Yaşlanma ve aile dinamiklerindeki değişikliklerle birlikte ortaklıklar da değişebilir. Bu durum ilişkinin yeniden değerlendirilmesine veya duygusal yakınlık ihtiyacının artmasına yol açabilir.
• Ruh sağlığı: Kadınlar bu evrede duygusal dalgalanmalar, depresyon veya anksiyete yaşayabilir. Yaşlanma ve buna bağlı değişikliklerle yüzleşmek, kişisel gelişim için hem zorluklar hem de fırsatlar sunabilir.

Eşim orta yaş krizi yaşıyor – nasıl davranmalıyım?

Orta yaş bunalımı, eş veya evdeki diğer yakın kişiler tarafından önemsiz görülür veya görmezden gelinirse, krizden etkilenenler genellikle yanlış anlaşıldıklarını hisseder ve çevrelerine daha da sinirli tepki verirler. Durumu düzeltmek için dikkatli iletişim kurmak gerekir. Eşinizin hayatına yeniden değer vermesi ve krizin üstesinden gelmesi için ona destek olmanız mümkündür.

Anlayış, cesaretlendirme ve eşinizin hayatına aktif katılım bu konuda yardımcı olur. Partnerinize yeterince yardımcı olamadığınızı düşünüyorsanız ve onun orta yaş krizinin depresyona dönüşebileceğine dair ciddi endişeleriniz varsa, partneriniz için psikolojik danışmanlık veya terapi almayı düşünmelisiniz.

Orta yaş ve depresyon ilişkisi nedir?

Bazı araştırmalar, orta yaşa gelindiğinde yaşam memnuniyeti ve mutluluğun azaldığını gösterir. Ancak ve bazı çalışmalarda, insanların yaşam memnuniyetinin orta yaşa girdiklerinde yükseldiği görülür. Dolayısıyla, birçok insan için “kriz” orta yaş deneyimlerini tanımlamak için uygun bir terim değildir.

Yani, herkes bu yaşta sorun yaşayacağı anlamına gelmez. Bir çok insan için bu yaş oldukça tatmin oldukları, hayatta birçok şeyi başardıkları bir dönem olabilir. Bu yüzden eğer orta yaşlardaysanız illaki bir kriz yaşamanız gerektiğini düşünmeyin.

 Sizde Orta yaş bunalımı  yaşıyorsanız dengemin uzmanlarından destek alabilirsiniz. Ücretsiz ön görüşmelerle sorularınızı uzmanlarımıza sorabilirsiniz.

Diğer Makaleler:

Duygular – neden böyle hissediyorum?

Kaynak:

HelpGuide. „Midlife Crisis: Understanding the Transition and How to Cope“. midlife crisis frau, V2023