Simetri Hastalığı Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Simetri Hastalığı Nedir?

Simetri hastalığı, obsesif kompulsif bozukluğun bir alt tipidir. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), tekrarlayan düşünceler ve davranışlarla karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Simetri hastalığı olan kişiler, nesnelerin, düzenin veya davranışların simetrik ve dengeli olmasını isteyen yoğun bir arzuya sahiptirler.

Beynin frontal korteks, bazal gangliyonlar ve talamus gibi bölümleri, Obsesif kompulsif bozukluğa (OKB) sahip kişilerde normalden farklı şekilde işlev gösterir. Bu bölümler, düşünme ve davranışları kontrol eden bölümlerdir ve obsesif kompulsif kişilerde aşırı çalışır.

Simetri hastalığı, kişinin yaşamını olumsuz etkileyebilecek derecede yoğun bir şekilde tekrarlanan düşünceler ve davranışlarla karakterizedir. Bu hastalıkla mücadele eden kişiler, örneğin nesnelerin yerleştirilişinde veya düzenlenmesinde belirli bir simetriyi sağlamak için tekrarlayan davranışlar sergilerler.

Örneğin, bir kişi simetri hastalığına sahipse, evindeki her şeyin tam olarak aynı yerde olmasını veya mükemmel bir şekilde düzenlenmiş olmasını isteyebilir. Bu düzeni veya simetriyi sağlamak için, sürekli olarak eşyaları düzenleyebilir veya düzeltmek için tekrar tekrar kontrol edebilirler. Bu tip davranışlar, kişinin günlük yaşamını etkileyebilir ve işlevselliğini azaltabilir.

Simetri Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Simetri hastalığı belirtileri şunları içerebilir:

• Düzen veya simetri ile aşırı ilgilenme
• Eşyaların yerlerini değiştirme veya düzenleme konusunda sürekli bir ihtiyaç hissetme
• Her şeyin tam olarak aynı yerde olmasını isteme
• Özellikle sayılar, renkler veya şekiller gibi öğelerin tam olarak eşleşmesine veya simetrik olmasına dikkat etme
• Düzeni veya simetriyi sağlamak için tekrarlayan davranışlar sergileme, örneğin, eşyaları sürekli olarak düzenleme veya düzeltme
• Düzen veya simetri bozulduğunda ciddi endişe veya kaygı duyma
• Bu endişeleri gidermek için tekrarlayan davranışlar sergileme, örneğin, aynı eşyaları tekrar tekrar düzeltme ve kontrol etmedir.

Simetri Takıntısı Ne Zaman Hastalık Olur?

Simetri takıntısı, kişinin normal işlevselliğini bozacak kadar ciddi bir zihinsel sağlık sorunu haline geldiğinde bir hastalık olarak kabul edilir. Hastalık olarak kabul edilmesi için simetri takıntısı semptomları kişinin günlük yaşamını etkilemeli, işlevselliğini azaltmalı ve kişinin normal hayatına engel olmalıdır.

Örneğin, bir kişi simetri takıntısını günlük hayattaki işlerini yapma konusunda zorluk çıkartacak şekilde yaşıyorsa, örneğin evdeki temizlik işlerini yapmakta zorlanıyorsa veya iş yerindeki görevlerini yerine getirmekte zorlanıyorsa, bu kişi için bir hastalık durumu söz konusu olabilir. Simetri takıntısı, kişinin öz güvenini, hayat kalitesini ve sosyal yaşantısını da olumsuz etkileyebilir.

Simetri Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

• Nöropsikolojik faktörler: Simetri hastalığının nöropsikolojik kökenleri, beyindeki belirli bölgelerdeki anormal aktivitelerle ilişkilendirilebilir. Özellikle frontal lob ve bazal gangliyonlardaki anormal aktivitelerin simetri bozukluğu ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.
• Genetik yatkınlık: Genetik faktörler, simetri bozukluğu riskini artırabilir. Ailesinde simetri bozukluğu olan bireylerde, bu hastalığı geliştirme olasılığı daha yüksek olabilir.
• Çevresel faktörler: Çevresel faktörler, simetri hastalığı semptomlarını tetikleyebilir veya kötüleştirebilir. Kişinin çevresinde olan stresli yaşam olayları, travmatik deneyimler, çocukluk dönemindeki istismar, aile içi çatışmalar ve diğer psikolojik stres faktörleri simetri obsesyonlarının ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir.
• Serotonin düzeyleri: Serotonin, beynin duygusal durumunu ve davranışlarını düzenleyen bir nörotransmitterdir. Bazı araştırmalar, simetri takıntısı olan kişilerin beyinlerinde düşük serotonin seviyeleri olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, serotonin düzeylerindeki bir bozukluk bu hastalığının nedenleri arasında yer alabilir.
• Anormal beyin yapısı: Simetri hastalığı olan kişilerin beyinlerindeki yapısal farklılıklar da gözlemlenmiştir. Özellikle, bazı beyin bölgelerindeki beyaz cevher hacimlerinde azalma veya gri cevher hacimlerinde artış gibi değişiklikler simetri obsesyonları ile ilişkilendirilebilir.

Simetri hastalığının nedenleri hala tam olarak anlaşılamamıştır ve birden fazla faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıkan kompleks bir hastalıktır. Ancak, nöropsikolojik faktörler, genetik yatkınlık, çevresel faktörler, serotonin düzeyleri ve anormal beyin yapısı gibi faktörler simetri hastalığının oluşumuna katkıda bulunabilir.

Simetri Hastalığı Testi

Simetri hastalığı tanısı, bir ruh sağlığı uzmanı tarafından yapılır. Ancak, simetri hastalığının belirtilerini fark ederek, kendinizde veya bir yakınınızda simetri hastalığı olup olmadığını düşünebilirsiniz. İşte simetri hastalığı olabileceğini düşündüren bazı sorular:

1. Düzen veya simetri konuları hakkında aşırı derecede endişe mi duyuyorsunuz?
2. Eşyaların yerlerini sürekli olarak değiştirmek veya düzenlemek gibi tekrarlayan davranışlar sergiliyor musunuz?
3. Her şeyin tam olarak aynı yerde olmasını istiyor veya özellikle sayılar, renkler veya şekiller gibi öğelerin tam olarak eşleşmesine veya simetrik olmasına dikkat ediyor musunuz?
4. Düzen veya simetri bozulduğunda ciddi bir endişe veya kaygı duyuyor musunuz?
5. Düzeni veya simetriyi sağlamak için tekrarlayan davranışlar sergiliyor musunuz, örneğin, eşyaları sürekli olarak düzenleme veya düzeltme?
6. Bu endişeleri gidermek için tekrarlayan davranışlar sergiliyor musunuz, örneğin, aynı eşyaları tekrar tekrar kontrol etme veya düzeltme?

Eğer bu soruların birçoğuna “evet” cevabı verdiyseniz, simetri hastalığı olabileceğiniz konusunda endişelenmeniz gerekebilir. Ancak, sadece belirtilerinizin varlığı simetri hastalığı olduğu anlamına gelmez. Simetri hastalığı tanısı ancak bir uzman tarafından yapılabilir. Bu nedenle, endişeleriniz varsa, bir psikiyatrist veya psikologdan yardım almanız önerilir.

Simetri Hastalığından Nasıl Kurtulabilirsiniz?

Simetri hastalığı, tedavisi mümkün olan bir durumdur ve bu hastalığa sahip kişilerin semptomların şiddeti, süresi ve yaşam kalitesi gibi faktörlere göre tedavi yaklaşımı değişebilir. Simetri hastalığı nasıl tedavi edilir, işte bu konuda yardımcı olabilecek bazı öneriler aşağıdaki gibidir:

•  Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Simetri obsesyonlarının tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biri BDT’dir. BDT, kişinin düşünce kalıplarını ve davranışlarını değiştirerek semptomların azalmasına yardımcı olan bir tedavi yöntemidir.
• İlaç tedavisi: Bazı durumlarda ilaç tedavisi de hastalığın tedavisi için önerilen bir yöntemdir. Antidepresan ilaçlar, özellikle seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar), hastalığın tedavisinde etkili olabilir.
• Kendinize uygun bir yaşam tarzı belirleyin: Doğru şekilde, sağlıklı bir beslenme programı, düzenli egzersiz, yeterli uyku ve stresten kaçınmak, simetri obsesyonlarının tedavisinde önemli ölçüde yardımcı olabilir.
• Yaratıcı aktiviteler ve hobi edinme: Yaratıcı aktiviteler ve hobiler, simetri hastalığı semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Örneğin, resim yapmak, müzik dinlemek veya yazı yazmak gibi aktiviteler stresi azaltabilir ve zihni rahatlatabilir.
• Destek gruplarına katılın: Simetri hastalığı semptomlarından muzdarip olan kişiler, benzer durumda olanlarla konuşmak ve destek almak için destek gruplarına katılabilirler.
• Meditasyon ve gevşeme teknikleri: Meditasyon, yoga veya diğer gevşeme teknikleri, simetri hastalığı semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.

Simetri hastalığı tedavisi, kişinin semptomlarının şiddetine ve süresine göre değişebilir. Bu nedenle, simetri obsesyonlarının semptomlarından muzdarip olan kişilerin bir uzmandan yardım almaları önerilir.

Dengem Size Nasıl Yardımcı Olur?

Psikologlar, simetri hastalarına yardımcı olmak için çeşitli tedavi yöntemler kullanarak, hastanın semptomlarını azaltmaya ve hayat kalitesini artırmaya çalışırlar. Tedavi yöntemi, hastanın semptomlarına ve kişisel durumuna bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, uygun bir tedavi planı oluşturmak için bir uzmanla görüşmek önemlidir. Dengem, alanında uzman psikologlarımızla yanınızda!

Diğer Makaleler:

Cinsel Obsesyonlar (Takıntılar) ve belirtileri nelerdir?

Kaynaklar:

Hart, A. S., & Phillips, K. A. (2013). Symmetry concerns as a symptom of body dysmorphic disorder. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 2(3), 292–298.