Introvert – (İçe Dönük) Kişilik Özellikleri Nelerdir?

Introvert aşırı derecede içine kapanıklık / dönüklük, sosyalleşme ve uyarılma yerine yalnızlık ve düşünmeyi tercih etme ile karakterize edilen bir kişilik özelliğidir. İçe dönük bireyler dikkatlerini ve enerjilerini içsel düşüncelerine, duygularına ve fikirlerine odaklama eğilimindedirler ve sessiz, gösterişsiz ortamlarda kendilerini daha rahat ve enerjik hissedebilirler.

Introvert kişiler yalnız veya sessiz ortamlarda vakit geçirmekten hoşlansalar da, yine de anlamlı ilişkiler kurabilir ve ölçülü bir şekilde sosyalleşmekten keyif alabilirler. İçe dönüklük kişiliğin sadece bir yönüdür ve bireyler davranışlarını ve tercihlerini etkileyen başka özelliklere de sahip olabilirler

İçe dönüklük, nüfusun yaklaşık %30-50’sinde görüldüğü tahmin edilen normal ve sağlıklı bir kişilik özelliğidir. Derin düşünme ve içe dönük olma yeteneği gibi birçok güçlü yönü beraberinde getirebilir, ancak dışa dönük bireylere yönelik sosyal durumlarda yanlış anlaşılma veya göz ardı edilme hissi gibi zorlukları da beraberinde getirebilir.

Introvert – İçe kapanıklık belirtileri nelerdir?

İçe dönük kişiler, kendilerini dışa dönük kişilerden ayıran belirli özelliklere ve eğilimlere sahip olma eğilimindedir. İşte içe dönüklerin bazı yaygın belirtileri:

1.     Yalnız kalma ihtiyacı: İçe dönük kişiler sosyalleşmeye veya büyük gruplara çok fazla zaman ayırdıktan sonra kendilerini tükenmiş ve bitkin hissetme eğilimindedirler ve yeniden şarj olmak için yalnız kalmaya ihtiyaç duyarlar.

2.     Yalnız aktivitelerden hoşlanmak: İçe dönük kişiler genellikle okumak, yazmak, çizmek veya diğer yaratıcı uğraşlar gibi yalnız aktivitelerden hoşlanırlar.

3.     Havadan sudan konuşmaktan kaçınmak: İçe dönük kişiler çene çalmak yerine başkalarıyla derin sohbetleri tercih etme eğilimindedir.

4.     Yoğun ortamlarda bunalmış hissetmek: İçe dönük kişiler yoğun ve kaotik ortamlarda kolayca bunalabilir, daha sessiz ve huzurlu ortamları tercih ederler.

5.     Konuşmadan önce düşünmek: İçedönük kişiler konuşmadan önce düşüncelerini işlemek için daha fazla zaman ayırma eğilimindedir ve zor durumda kaldıklarında kendilerini rahatsız hissedebilirler.

6.     İç gözlemci olmak: İçe dönük kişiler genellikle düşünceleri ve duyguları üzerine düşünmek için zaman harcarlar ve günlük tutmaktan ya da diğer kendini yansıtma biçimlerinden hoşlanabilirler.

7.     Küçük bir yakın arkadaş çevresine sahip olmak: İçe dönük kişiler geniş bir sosyal çevre yerine birkaç yakın arkadaşa sahip olmayı tercih etme eğilimindedir.

Herkesin kendine özgü olduğunu ve içe dönük kişilerin bu semptomların bir kısmını veya tamamını farklı derecelerde sergileyebileceğini unutmamak önemlidir.

İçe Dönük İnsanların Özellikleri Nelerdir?

İşte i̇çe dönük i̇nsanların belki kendinizle de bağdaşım kurabileceğiniz bazı özelli̇kleri̇:

1.     Yalnız vakit geçirmekten hoşlanabilirsiniz

İçe dönük insanlar genellikle teselliyi yalnızlıkta bulur, tek başlarına ya da yakın arkadaşlarından veya ailelerinden oluşan küçük bir grupla vakit geçirmeyi tercih ederler. Bunun nedeni, çok sayıda insanın etrafında olmanın yorucu veya bunaltıcı olabilmesidir.

2.     İyi bir dinleyici olabilirsiniz

Daha düşünceli olma eğiliminde olduğunuz için, yanıt vermeden önce başkalarının söyleyeceklerini alan harika bir dinleyici olabilirsiniz. Derin sohbetlere değer verirsiniz ve büyük sosyal toplantılar yerine bire bir etkileşimleri tercih edebilirsiniz.

3.     Zengin bir iç dünyanız olabilir

İçe dönük bireyler genellikle canlı hayal gücüne sahiptir ve yazı, resim veya müzik gibi yaratıcı uğraşlara yönelebilirler. Kendi düşüncelerinizde kaybolmak veya kendi fikirlerinizi keşfetmek için zaman harcamaktan hoşlanabilirsiniz.

4.     Düşünceli olabilirsiniz

İçe dönük insanlar genellikle düşünceleri ve duyguları üzerinde düşünmek için zaman ayırırlar ve dışa dönük bireylere göre daha iç gözlemci olabilirler. Bir şeyler hakkında derinlemesine düşünmek için zamana değer verirsiniz ve duygularınızı işlemek için alana ihtiyacınız olduğunu fark edebilirsiniz.

5.     İlişkiler konusunda seçici olabilirsiniz

İçe dönük bir kişi olarak, çok sayıda yüzeysel ilişki yerine birkaç yakın ilişkiye sahip olmayı tercih edebilirsiniz. Büyük gruplarla sosyalleşmek yerine derin bağlantılara öncelik verirsiniz ve yakın çevrenize kimleri alacağınız konusunda seçici olabilirsiniz.

 

Unutmayın, içe dönük olmak kişiliğinizin sadece bir yönüdür ve doğası gereği iyi veya kötü değildir. İçe dönüklüğünüzü kucaklayın ve bunu hedeflerinize ulaşmanıza ve tatmin edici bir hayat yaşamanıza yardımcı olacak bir güç olarak kullanın

Introvert İçine Kapanıklık Testi

İşte size aşırı içe dönük olup olmadığınızı belirlemenize yardımcı olabilecek bazı sorular:

1.     Kendinizi sosyal ortamlardan daha sık kaçınırken mi buluyorsunuz?

2.     Birlikte olmaktan keyif aldığınız insanlarla bile sosyalleştikten sonra kendinizi bitkin veya tükenmiş hissediyor musunuz?

3.     Yeni arkadaşlar edinmekte veya başkalarıyla daha derin bir düzeyde bağlantı kurmakta zorlanıyor musunuz?

4.     Büyük gruplarda veya kalabalıklarda endişeli veya rahatsız hissediyor musunuz?

5.     Sosyal ortamlar yerine yalnız vakit geçirmeyi mi tercih ediyorsunuz?

6.     Kendinizi konuşmak yerine yazarak ifade etmekte daha mı rahat hissediyorsunuz?

7.     Küçük konuşmaları ilgi çekici veya zor buluyor musunuz?

8.     Başkalarıyla iletişim kurmakta veya duygularınızı ifade etmekte zorlandığınızı hissediyor musunuz?

9.     Geniş bir tanıdık grubundan ziyade küçük bir yakın arkadaş çevreniz var mı?

10. Sosyal ortamlarda konuşmak yerine dinlemeyi mi tercih ediyorsunuz?

İçe dönüklüğün bir kişilik özelliği olduğunu ve içe dönük olmanın “doğru” veya “yanlış” bir yolu olmadığını unutmamak önemlidir. Bununla birlikte, içe dönüklüğünüzün size sıkıntı verdiğini veya günlük yaşamınıza müdahale ettiğini fark ederseniz, destek veya danışmanlık almak yararlı olabilir.

Introvert – İçe Kapanıklık Nasıl Geçer?

İçe dönüklük, “ortadan kaldırılması” veya “tedavi edilmesi” gereken bir şey değildir.

İçe dönüklük sadece bir kişilik özelliğidir ve her kişilik özelliği gibi, her birimizi benzersiz kılan şeyin bir parçasıdır. Bazı insanlar doğal olarak daha içe dönükken, diğerleri doğal olarak daha dışa dönüktür. Bu, dünyada var olmanın normal ve geçerli bir yoludur ve içe dönük bireyler hayatın birçok farklı alanında gelişebilir ve başarılı olabilirler.

Kişiliğinizi değiştirmeye çalışmak yerine, doğal eğilimlerinizle nasıl çalışacağınızı öğrenmek ve dünyada daha başarılı olmanızı sağlayacak başa çıkma stratejileri geliştirmek daha yararlı olabilir.

İçe dönüklüğün utangaçlık veya sosyal kaygı ile aynı şey olmadığını da unutmamak gerekir; bunlar sıkıntı verici olabilir ve günlük yaşama müdahale edebilir. Bazı içe dönük bireyler sosyal durumlarla mücadele edebilirken, bu içe dönük olmanın gerekli bir parçası değildir.

Bununla birlikte, içe dönük bir birey içe dönük eğilimleri nedeniyle sıkıntı veya zorluk yaşıyorsa, bir ruh sağlığı uzmanından destek almaktan fayda görebilir. Terapi, bireylerin kişilik özelliklerini anlamalarına ve kabul etmelerine yardımcı olmanın yanı sıra ortaya çıkabilecek zorluklarla başa çıkma stratejileri sağlayabilir.

Çocuklarda ve Yetişkinlerde İçe Kapanıklık Tedavisi

İçe dönüklük tedavi gerektiren bir ruh sağlığı bozukluğu değildir. Ancak sosyal kaygı veya utangaçlıkla mücadele eden yetişkinler için bir uzman tedavi sağlayarak yardımcı olabilir.

Yetişkinlerde Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), içe dönük bireylerin sosyal kaygıyı yönetmelerine, başa çıkma stratejileri geliştirmelerine ve sosyal durumlarda kendilerini rahat ve özgün hissettirecek şekilde nasıl yönlendireceklerini öğrenmelerine yardımcı olma konusunda etkili olabilir.

Çocuklarda da, içe dönüklüğün normal ve sağlıklı bir kişilik özelliği olduğunu ve “tedavi edilmesi” veya “değiştirilmesi” gereken bir şey olmadığını kabul etmek önemlidir. Bununla birlikte, bazı içe dönük çocuklar sosyalleşme, arkadaş edinme veya grup etkinliklerine katılma konusunda zorluk yaşayabilir.

Bu durumlarda ebeveynler ve eğitimciler, güvenli ve destekleyici bir ortamda, örneğin ders dışı etkinlikler, grup projeleri veya oyun günleri gibi sosyal etkileşim fırsatları sağlayarak yardımcı olabilirler.

İçe kapanıklık, bir kişinin kişiliğinin saygı duyulması ve onurlandırılması gereken benzersiz bir yönüdür. Introvert bireyleri destekleyen bir ortam yaratarak ve büyüme ve gelişme fırsatları sunarak, içe dönükler gelişebilir ve tam potansiyellerine ulaşabilirler.

İçe Dönüklük Türleri nelerdir?

Psikolog Jennifer Grimes, her biri kendine has özelliklere sahip dört farklı içe dönüklük türü tanımlamıştır:

·        Sosyal: Sosyal içe dönükler yalnızlıktan hoşlanır ve yalnız ya da yakın arkadaş veya aileden oluşan küçük bir grupla vakit geçirmeyi tercih eder. Büyük sosyal toplantılarda veya yabancı sosyal ortamlarda kendilerini tükenmiş veya bunalmış hissedebilirler ancak tanıdıkları ve güvendikleri insanlarla birlikteyken çok dışa dönük ve konuşkan olabilirler.

·        Düşünen: Düşünen içe dönükler içe dönüktür ve kendi düşünceleri ve duyguları üzerinde düşünmek için çok zaman harcarlar. Genellikle çok analitiktirler ve problem çözmekten ve yaratıcı arayışlardan hoşlanırlar. Sosyal ortamlarda o kadar rahat olmayabilirler ancak ilgi alanlarını tartışırken çok ilgi çekici ve tutkulu olabilirler.

·        Endişeli: Endişeli içe dönükler genellikle utangaçtır ve sosyal kaygı veya sosyal fobi ile mücadele edebilirler. Sosyal ortamlarda kendilerini rahatsız hissedebilirler ve başkaları tarafından yargılanma konusunda çok bilinçli veya endişeli olabilirler. Sosyal sorunlardan tamamen kaçınma olasılıkları daha yüksek olabilir, ancak kendilerini rahat ve güvende hissettiklerinde çok sıcak ve ilgi çekici olabilirler.

·        Kısıtlanmış: Kısıtlı içe dönükler daha çekingendir ve mesafeli veya kopuk olarak görünebilirler. Düşüncelerini veya duygularını başkalarıyla paylaşmakta tereddüt edebilirler ve sosyal etkileşim konusunda yaklaşılmaz veya ilgisiz görünebilirler. Bununla birlikte, çok düşünceli ve anlayışlı olabilirler ve sanat, müzik veya diğer yaratıcı ifade biçimleri için derin bir takdire sahip olabilirler.

Dengem İçe Dönüklük Konusunda Nasıl Yardımcı Olur?

Avrupa’da; Türkçe, Almanca, İngilizce dillerinde terapi almak artık çok kolay!

Dengem, alanında uzman psikologlarımızla yanınızda. Dengem psikologları, içe dönük bireylerin sosyal kaygı ve utangaçlığı yönetmek için gevşeme teknikleri, farkındalık egzersizleri veya Bilişsel Davranışçı Terapi yöntemlerini kullanarak başa çıkma stratejileri geliştirmelerine yardımcı olabilir. İstediğiniz zaman, istediğiniz psikoloğumuzla randevu oluşturabilirsiniz.

En nihayetinde, ister içe dönük ister dışa dönük olun, kim olduğunuzu benimsemek önemlidir. Her kişilik özelliğinin kendine özgü güçlü ve zayıf yönleri vardır ve kendimizi anlayıp kabul ederek mutlu, tatmin edici hayatlar yaşamayı öğrenebiliriz.

Kaynaklar:

1. Baker, C. (2022, December 13). Introvert vs. Extrovert: How to Recognize and Manage the Differences. Leaders.com.
2. Cook, G. (2012, January 24). The Power of Introverts: A Manifesto for Quiet Brilliance. Scientific American.
3. Ellis, R. R. (2019, October 2). Introvert Personality. WebMD.
4. Grimes, J., Cheek, J. M., & Norem, J. (2011, January 29). Four Meanings of Introversion: Social, Thinking, Anxious, and Inhibited Introversion. ResearchGate.
5. Oishi, S., & Choi, H. (2020). Personality and space: Introversion and seclusion. Journal of Research in Personality, 85, 103933.